SAĞLIK BİLİMLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ KURULU
Etik Kurul Başvurularında Dikkat Edilecek Hususlar
A) BAŞVURU ŞEKLİ
Sağlık Bilimleri alanı için etik kurul başvuruları fiziki ortamda hazırlanan formlar ile yapılmakta olup elektronik ortamda başvuru yapılmamaktadır. Sağlık Etik Kuruluna Üniversitemiz mensuplarının yer aldığı çalışmalar için başvuru yapılabilecektir. Üniversitemiz mensupları dışında herhangi bir Üniversiteyle mensubiyeti (öğrencilik/akademisyenlik) olmamak şartıyla Afyonkarahisar’da görev yapan araştırmacılar da aşağıdaki beyannameyi doldurarak Kurulumuza başvuru yapabilirler. Bunun dışında diğer üniversite öğrencileri ve akademisyenleri tarafından yapılan başvurular kabul edilmemektedir.
Sağlık Bilimleri Alanından yapılacak Etik Kurul Başvurusu ile ilgili süreç özetle aşağıdaki gibidir:
i) Gerekli dilekçe, başvuru formu ve Üniversitemiz dışından başvurular için beyanname: bu sayfada belirtilen hususlar dikkate alınarak doldurulmalıdır.
ii) Doldurulan formlar ve ekleri elektronik ortamda etik kurul mail adresimize şekil incelemesi için gönderilmelidir. (Bu işlem zorunlu olmayıp/yapılması önerilmektedir. Eğer mail ile şekil kontrolü istemezseniz bu aşamayı geçiniz.) (Gündemin kapanacağı son gün gelen mailler incelenemeyecektir, mail atmak istiyorsanız lütfen son günü beklemeden atınız.)
iii) Şekil incelemesi sonucu mail ile “uygundur” şeklinde geri dönüş yapıldığında çıktılar alınarak imzalar tamamlanmalıdır. (Mail atmayı tercih etmeyecek araştırmacılar direkt evrak çıktılarını alarak imzaları tamamlamalıdırlar.)
iv) İmzalar tamamlanınca dilekçe doldurularak Rektörlük Genel Evrak Kayıt Birimine teslim edilmelidir. (Dilekçesiz başvurular kabul edilmemektedir. )
v) Başvurunuz gündem kapanış tarihleri dikkate alınarak yapılacak ilk toplantıda görüşülecektir.
vı) Başvurunuzla ilgili toplantıda alınan karar dilekçenizde belirtilen mail adresinize gönderilecek ve süreç tamamlanacaktır.
Doldurulacak Dilekçe ve Formlar
Başvuru Formunu (word) İndirmek İçin TIKLAYINIZ (Lütfen başvuru formunun burada yer alan 01.12.2024 tarihli güncel halini kullanınız.)
Üniversite dışı başvurular için doldurulacak beyanname (word) TIKLAYINIZ
Rektörlük Genel Sekreterlik Evrak Kayıt Birimine teslim için dilekçe örneği (word) TIKLAYINIZ
B) BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI
Başvuru formunu doldurmaya başlamadan önce burada belirtilen hususların dikkatlice okunması ve okunup kabul edildiğine dair formun ilk satırındaki kutucuğun işaretlenmesi gerekmektedir. Ayrıca çalışmanın yapılacağı kurum ve kuruluşlardan izin alınmasının yürütücü ve araştırmacılarının sorumluluğunda olduğuyla ilgili diğer kutucuğun da işaretlenmesi gerekmektedir.
- Araştırmanın/ Projenin Adı/Başlığı: Bu kısımda araştırmanın adı Türkçe ve İngilizce olarak kelimelerin ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılmalıdır.
- Araştırma/Proje Özeti: Bu kısımda 250 kelimeyi geçmeyecek şekilde araştırmanın özeti basit ve anlaşılır bir dille açıklanmalıdır.
Amaç ve Hipotez: Kısa ve net bir şekilde açıklanmalıdır.
Kapsam: Bu kısımda araştırmanın kapsamın kısa ve net bir şekilde belirtilmesi; ayrıca araştırmanın başlığında, özet, amaç ve kapsamında yer alan teknik terimleri açıklayıcı bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.
Literatür Özeti: Bu kısımda literatür özeti Metin içinde kaynak gösterilerek yazılmalıdır.
Yöntem: Bu kısımda literatüre atıf yapılarak araştırmanın evreni, örneklemi, soru kâğıdı/ölçekler ve uygulama teknikleri vb. hakkında bilgi verilerek araştırmanın yöntemi açıklanmalı, araştırmanın analiz yöntemi ve kullanılacak ise paket programın adı belirtilmelidir. Ayrıca bu bölümde katılımcı (gönüllü) sayısı mutlaka belirtilmelidir. (Katılımcı-Gönüllü sayısı toplam 3 yerde; Yöntem bölümünde, başvuru formu katılımcı sayısı bölümünde ve gönüllü onam formu katılımcı sayısı bölümünde istenmekte olup, bu 3 yerdeki sayıların birbiriyle uyumlu olmasına, farklı olmamasına dikkat edilmelidir.)
Kaynaklar: Burada çalışmanın tüm kaynakları değil yukarıda “Literatür Özetinde” belirtilen kaynaklar sıralanmalıdır. Kaynaklar alfabetik olarak sıralanmalı ve her kaynak arasında mutlaka bir satır boşluk bırakılmalıdır.
- Araştırmanın/ Projenin Niteliği: Bu kısımda; araştırma projesi, yüksek lisans tezi, doktora tezi seçeneklerinden birisi seçilmelidir. Araştırmanın niteliği bunların dışında ise “Diğer” seçeneği işaretlenerek açıklama yapılmalıdır.
- Proje Yürütücüsünün/ Araştırma Sorumlusu: Bu kısımda; yürütücüye / sorumluya ait bilgiler belirtilmelidir. Yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarında danışman proje yürütücüsüdür. Proje yürütücü olarak sadece bir isim belirtilmelidir.
- Araştırmacılar: Bu kısımda; araştırmacıya ait bilgiler belirtilmelidir. Eğer birden çok araştırmacı varsa bu alan araştırmacı sayısı kadar çoğaltılarak gerekli bilgiler belirtilmelidir. Yürütücü bilgileri sadece 4. Proje Yürütücüsünün/ Araştırma Sorumlusu alanında belirtilmeli, ayrıca araştırmacılar bölümünde de belirtilmemelidir. Yani bir isim hem araştırmacı hem de yürütücü olarak belirtilmemelidir.
- (Varsa) Proje Danışmanı: Bu kısımda; araştırmada yürütücüden farklı olarak bir proje danışmanı varsa burada belirtilmelidir. Proje danışmanı yüksek lisans/ doktora tez danışmanı ile karıştırılmamalıdır. Yüksek lisans / doktora tez danışmanları yukarıda da açıklandığı üzere sadece 4. Proje Yürütücüsünün/ Araştırma Sorumlusu alanında belirtilmelidir.
- Veri Toplanacak Dönem: Bu kısımda; veri toplama araçlarının uygulanacağı zaman aralığı belirtilmelidir.
- Veri Toplanması Planlanan Yerler/Mekânlar, Kurum ve Kuruluşlar: Bu kısımda; veri toplanacak yerler, mekânlar, kurum ve kuruluşlar belirtilmelidir. Etik kurul kararı alındıktan sonra kurum ve kuruluşlardan gerekli izinlerin alınmasının başvuru sahiplerinin sorumluluğundadır.
- Başvurunun Statüsü: Bu kısımda; araştırmanız için yapacağınız ilk başvuruda Yeni Başvuru seçeneğini işaretleyebilirsiniz. Yaptığınız başvurular şekil olarak incelenip varsa şekil eksikliklerin giderilmesi amacıyla tarafınıza mail yoluyla dönüş yapılmaktadır. Gerekli düzenlemelerin yapılarak başvurunun tekrar gönderilmesi sırasında da yine Yeni Başvuru seçili olmalıdır. Ancak başvurunuz gündeme alınır ve düzenlenmesi gereken hususlar kurul kararı ile tarafınıza bildirilirse, düzeltmeler yapılırken hazırladığınız formda Revize Edilmiş Başvuru seçeneği işaretlenmelidir. Özetle; sizden yapılması istenilen düzeltme kurul kararı ile size bildirilirse Revize Edilmiş Başvuru seçeneği işaretlenmeli ve tarafınıza gönderilen ilk karar da başvuruya eklenmelidir, diğer durumlarda Yeni Başvuru seçeneği işaretlenmelidir.
- Aşağıda sunulan listeden, çalışmanın katılımcılarını en iyi tanımlayan seçenekler: Bu kısımda; çalışmanın katılımcıları belirtilen seçeneklerde varsa işaretlemeniz yoksa “Diğer” seçeneğini işaretleyerek açıklama yapmanız gerekmektedir. Bu alanda birden fazla seçenek işaretlenebilmektedir.
- Çalışma kapsamında yer alan uygulamalar: Bu kısımda; çalışma kapsamında yer alacak veri toplama araçları seçeneklerde varsa işaretlemeniz yoksa “Diğer” seçeneğini işaretleyerek açıklama yapmanız gerekmektedir. Bu alanda birden fazla seçenek işaretlenebilmektedir.
- Söz konusu çalışma katılımcıların temel insan haklarının kısıtlanmasını gerektiriyor mu?
- Söz konusu çalışma katılımcıların fiziksel veya ruhsal sağlıklarını veya bütünlüklerini tehdit edici herhangi bir unsur/yön içermekte midir?
- Söz konusu araştırma katılımcılara herhangi bir şekilde yanlı/yanlış bilgi verilmesini veya çalışmanın amacının tamamen gizli tutulmasını gerektiriyor mu?
- Söz konusu çalışma katılımcıların, sağlık durumları, cinsel tercihleri, etnik kimlikleri, siyasal görüşleri, dini inançları veya felsefi görüşleri gibi özel/kişisel bilgilerinin işlenmesini içermekte midir?
- Söz konusu çalışma insanların yerlerini belirlemeyi veya insanları habersiz olarak gözlemlemeyi/gözetlemeyi içermekte midir?
- Söz konusu çalışma reşit olmayan çocukları, engellileri ve/veya kısıtlı olanları kapsamakta mıdır?
Yukarıda belirtilen 12. – 17. sorulardan herhangi biri için cevabınız “Evet” ise açıklama yapmanız gerekmektedir. Örneğin çalışmanızın katılımcıları arasında reşit olmayan çocuklar (ortaokul öğrencileri, lise öğrencileri, vb.) varsa 17. Soruya “Evet” cevabı vererek gerekli açıklamayı yapmanız gerekmektedir.
- Katılımcı sayısı: Bu kısımda; 11. Çalışma kapsamında yer alan uygulamalar bölümünde belirtilen veri toplama araçları toplam kaç katılımcıya uygulanacaksa bu sayısı girilmelidir. (Örneğin anket soruları tahmini olarak kaç gönüllüye soracaksanız bu gönüllü sayısını giriniz) (Katılımcı-Gönüllü sayısı toplam 3 yerde; Yöntem bölümünde, başvuru formu katılımcı sayısı bölümünde ve gönüllü onam formu katılımcı sayısı bölümünde istenmekte olup, bu 3 yerdeki sayıların birbiriyle uyumlu olmasına, farklı olmamasına dikkat edilmelidir.)
- Kontrol grup kullanılacak mı? sorusuna araştırmanın yöntemine uygun “evet” ya da “hayır” cevabı verilmelidir.
Yukarıda belirtilen alanlar doldurulduktan sonra proje sorumlusu ve diğer araştırmacılar tarafından isim ve tarih bilgileri belirtilerek imzalanmalıdır.
C) GÖNÜLLÜ ONAM FORMUNUN DOLDURULMASI
Gönüllü onam formu başvuru formunda yer alan bilgilerle uyumlu olarak doldurulmalıdır. Gönüllü onam formunda sadece boşluklar doldurulmalı formdan cümleler ve dipnotlar çıkarılmamalıdır. Formda katılımcıların adı, soyadı ve iletişim bilgileri kısımları boş bırakılmalıdır. Ancak araştırmacıya ait bilgiler yazılmalı ve imzalanmalıdır.
Lütfen katılımcı ve araştırmacı ayrımına dikkat ediniz, katılımcı sizin sorularınızı soracağınız ve gönüllü olarak cevaplamayı kabul eden kişilerdir. Katılımcı bilgisi gerekli olan alanlara araştırmacı bilgisi girmeyiniz. Aynı şekilde katılımcı sayısı ile araştırmacı sayısı karıştırılmamalıdır.
Katılımcı (Gönüllü) sayısı toplam 3 yerde; Yöntem bölümünde, başvuru formu ‘katılımcı sayısı’ bölümünde ve gönüllü onam formu katılımcı sayısı bölümünde istenmekte olup, bu 3 yerdeki sayıların birbiriyle uyumlu olmasına, farklı olmamasına dikkat edilmelidir.
Ayrıca araştırmada sizden tahminen ayırmanız istenen tahmini süre sorusuna gönüllünün size ayıracağı toplam süreyi dakika veya saat olarak belirtmeniz gerekmektedir.
D) FORMA EKLENECEK BELGELER
Aşağıda belirtilen belgeler gönüllü onam formunun devamına eklenecektir.
- Çalışma kapsamında yer alacak anket, mülakat, gözlem vb. soruları (Başvurunuzda yer alan tüm veri toplama araçlarının katılımcılara hitap edecek ve katılımcıların anlayabileceği şekilde başlık ve açıklayıcı metin ile başlaması gerekmektedir. Ayrıca işaretleme ve/veya yazma alanlarının anlaşılır olması gerekmektedir.)
- Kullanılan ölçekler veya anket soruları tarafınızdan (iş bu çalışmanın yürütücüsü veya araştırmacıları tarafından) üretildi ise geçerlik ve güvenirlik çalışması
- Kullanılan ölçekler veya anket soruları başka araştırmacılar tarafından üretildiyse ölçeklerin sahibinden alınan kullanım izni belgeleri (e-imzalı yazı, ıslak imzalı dilekçe veya mail çıktısı)
- Üniversitemiz dışından yapılan başvurular için web sayfamızda yer alan beyanname
E) BAŞVURUNUN GÖNDERİLMESİ
a) İlk olarak başvuru formu ve dilekçenin elektronik ortamda doldurularak (varsa) tüm ekleri ile birlikte etikkurul@aku.edu.tr mail adresine şekil incelemesi için gönderilmesi önerilmektedir. Bu işlem zorunlu olmayıp tercih etmemeniz durumunda direkt çıktıları alıp evrak kayıta teslim edebilirsiniz. (Gündemin kapanacağı son gün mail ile şekil kontrolü yapılamayacağı için mail göndermeden direkt evrakların çıktısı alarak imzaları tamamlayıp evrak kayıta teslim ediniz.) Mail adresimize yapılan gönderilerde imza atmanıza gerek yoktur. Mail adresimize gelen başvuruların şekil açısından uygun olup/olmadığının kontrolü yapılacaktır. Yapılacak kontrol sonucunda (varsa) düzenlenmesi gereken hususlar mail adresinize bildirilecektir.
b) Şekil açısından uygun olduğu tarafınıza bildirilen başvuruların çıktısının alınması ve tüm imzaların tamamlanması gerekmektedir.
c) Yukarıdaki işlemlerden sonra dilekçe ile başvuru formunuz ve eklerini Rektörlük Genel Sekreterlik Evrak Kayıt Birimine elden teslim etmeniz gerekmektedir. Hukuk Müşavirliğinde evrak teslimi yapılmamaktadır.
E) BAŞVURUNUZA YAPILAN İŞLEMLER
Gündem kapanma tarihi saat 17:00 ye kadar gelen başvurular cari ayın gündemine alınarak yapılacak ilk kurul toplantısında görüşülecektir. Kurul toplantıları her ayın* ilk Çarşamba günü yapılacak olup, gündem kapanış tarihine (toplantı haftasından önceki hafta Cuma günü saat 17:00) kadar gelen başvurular (tüm şekil şartlarına uygun hazırlanmış olmak şartıyla) gündeme alınacaktır. Kurulda her bir başvuru için karar alınacaktır. (Gündem kapanma tarihinden sonra gelen başvurular sonraki ayın gündemine alınır)
*Ağustos ayında toplantı yapılmayacak olup, Temmuz ayı gündem kapanma tarihinden sonra gelen başvurular Eylül ayı toplantısında değerlendirilecektir.
Alınan kararlar başvuru dilekçesinde belirtmiş olduğunuz mail adresinize gönderilerek süreç tamamlanmış olacaktır. Başvurularınızın burada belirtilen hususlara dikkat edilerek yapılması durumunda süreç daha hızlı ilerleyecektir.
İLETİŞİM:
Başvuruyla ilgili bir sorunuz olması halinde aşağıda belirtilen mail adresine sorunuzu iletebilirsiniz.
Mail: etikkurul@aku.edu.tr
Telefon: 0272 218 10 80
Etik Kurul Sekreterliği